Zelfsturende teams? Of liever zelforganisatie?

De hype van “zomaar” overstappen naar zelforganisatie daar ben ik best kritisch over. Er zijn namelijk geen shortcuts naar transformatie. Zelforganisatie is geen doel maar kan een middel zijn. De belangrijkste vraag is daarom, waarvoor is het een middel?

Zelfsturende teams; zullen we eens bij het begin beginnen?

Al in de jaren negentig zag je verschillende bewegingen rondom in eerste instantie zelfsturing. Net als een aantal jaren geleden. Waarom het niet succesvol was? Het is geen quick win en zeker geen simpele structuurverandering. Zelfsturing is een complete transformatie van samenwerking binnen teams. Taken kan je namelijk best verdelen maar bij het ontbreken van een leider, wie draagt dan eigenlijk de eindverantwoordelijkheid?

Zelforganiserend of samensturing is een andere invalshoek die meer kans op succes biedt. Je gaat samen op zoek gaan naar je bestaansrecht. Het centraal stellen van het collectieve doel en aandacht voor hoe iedereen vanuit zijn of haar talenten en drijfveren hieraan kan bijdragen, is wat mensen aan een organisatie bindt.

Zelfsturende teams vs zelforganiserende teams, wat is precies het verschil?

Handig om even in de definities te duiken. Je zou kunnen stellen dat het grootste verschil tussen zelforganisatie en zelfsturing is: Wie de kaders (en daarmee het doel) bepaalt. Bij zelforganisatie bepaalt de manager het doel, in samenwerking met het team. Bij zelfsturing doet het team dit zelf en bepaalt dus zelf haar richting. Desondanks worden de twee termen zelfsturing en zelforganisatie vaak door elkaar gebruikt, in de veronderstelling dat het hetzelfde principe is.

Wat is de rol van een leider bij zelfsturing?

Zelfsturing vraagt om talentgericht en effectief leiderschap om zo een stevig teamfundament te leggen dat de overstap naar bijvoorbeeld zelfsturende teams mogelijk maakt. Waarom is de rol van de leider toch nog steeds belangrijk:

Om zelfsturende teams succesvol maken is het primaire proces, type medewerker en de omgeving sterk bepalend voor het slagen van zelfsturende teams. Niet alle teamleden reageren op zelfde manier op invoering van zelfsturing.
Het vormen van teams leidt hoe dan ook tot een informele hiërarchie en bij grote invloedverschillen is de rol van de leider uiteindelijk toch cruciaal.

Voordat teams toe zijn aan zelfsturing of aan zelforganisatie valt er in ieder geval nog heel wat werk te verrichten. Dus begin bij het begin: teamontwikkeling in de basis. Dat betekent (opnieuw) kijken naar de samenwerking binnen het team. Wat is het gezamenlijk doel? Zet het team alle aanwezige talenten optimaal in? Herkent het team de verschillende communicatiepatronen? Geven teamleden op de juiste manier feedback aan elkaar? Is de teamkracht bekend?

Professioneel niveau

Bij Team Supporter spreken we liever over verschillende niveaus waarop teams kunnen functioneren. En elk team verdient het om het beste uit het teampotentieel te halen. Wij weten als geen ander hoe je dat doet en aan welke knoppen je kunt draaien om een team naar het volgende niveau te tillen.

Zelforganiserende of zelfsturende teams? Wij begeleiden teams naar een professioneel niveau. Een niveau waarbij teamleden optimaal gebruik maken van elkaars IQ en EQ en meesterlijk zijn in hun onderlinge communicatie.

Wanneer een team dit professionele niveau behaald leidt dit automatisch tot: